پرسشنامه شخصیتی نئو NEO
(NEO-Personality Inventory-Revised(NEO-PI-R
معرفی
نوعی پرسشنامه شخصیتی خودسنجی است که مبتنی بر یک الگوی معروف شخصیتی به نام مدل پنج عاملی است.پنج عامل مورد بررسی در این آزمون عبارت اند از:
- روان آزرده گرایی(Neurotisism)
- برون گرایی(Extraversion)
- گشودگی به تجربه(Openness to Experience)
- موافق بودن(Agreeableness)
- با وجدان بودن(Conscientiousness)
هر یک از مولفه های فوق یک مقیاس در نظر گرفته میشود که هر مقیاس، شش زیر مقیاس یعنی صفات شخصیتی خاص که جنبه های مختلف هر مقیاس را نشان میدهد بررسی میکند.
این پرسشنامه در دو فرم کوتاه (60 سوالی) و فرم بلند( 240 سوالی) تدوین شده است که در فرم بلند آن بطور کلی 8 سوال برای هر زیر مقیاس و 48 سوال برای هر مقیاس کلی در نظر گرفته شده است. پاسخ دهندگان، هر یک از 240 سوال را بر مبنای یک طیف پنج قسمتی (کاملا مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم، کاملا موافقم) پاسخ میدهند.
هدف از اجرای آزمون نئو
هدف از اجرای آزمون شخصیتی نئو بررسی ویژگی های شخصیتی فرد آزمون دهنده میباشد که در جدول زیر مقیاس ها و زیر مقیاس های مورد بررسی بیان شده است:
روان آزرده گرایی | اضطراب، خصومت، افسردگی، کم رویی، شتاب زدگی، آسیب پذیری |
برون گرایی | گرم بودن، معاشرتی بودن، ابراز وجود، فعال بودن، هیجان خواهی، هیجانات مثبت |
گشودگی به تجربه | تخیل، زیبا پسندی، احساسات، کنش ها، ایده ها، ارزش ها |
موافق بودن | اعتماد، رک گویی، نوع دوستی، همراهی، تواضع، دل رحم بودن |
با وجدان بودن | کفایت، نظم، وظیفه شناسی، تلاش برای موفقیت، خویشتن داری، محتاط در تصمیم گیری |
هر یک از مقیاس ها و زیر مقیاس های فوق توسط روانشناس مورد بررسی قرار میگیرد و اطلاعات دقیق و ارزشمندی از شخصیت فرد آزمودنی مشخص میکند.
موارد کاربرد آزمون نئو
- مشاوره های پیش از ازدواج
- خودآگاهی و خود شناسی
- مدارس و دانشگاه ها
- روانشناسی صنعتی(برای انتخاب شغل)
- پژوهش ها و تحقیقات
روش اجرای آزمون نئو
آزمون نئو را میتوان بصورت فردی و گروهی اجرا کرد. محیط آزمودنی باید ساکت و آرام به همراه نور کافی باشد. آزمودنی باید صفحه ی اول آزمون را بخوبی مطالعه کند (شامل 5 خط توضیحات) سپس شروع به پاسخ دادن سوالات آزمون کند. آزمودنی نباید بدون حوصله و تصادفی به سوالات پاسخ دهد و از هر گونه خوب یا بد جلوه دادن خود پرهیز کند. همچنین هیچ محدودیت زمانی برای پاسخ دادن به آزمون نئو وجود ندارد.
اعتبار و روایی
طبق تحقیقات کاستا و مک کرا در سال 1998 در خارج از ایران و طبق تحقیقات دکتر حق شناس در داخل ایران آزمون نئو از آزمون های معتبر میباشد و روایی بالایی دارد اما اگر در پاسخ نامه بیش از 41 سوال بدون پاسخ بود قابل بررسی نیست. همچنین در برگه ی پاسخ نامه سه سوال وجود دارد که آزمودنی با بله و خیرباید به آنها پاسخ دهد که اعتبار پاسخ ها را میسنجد.
منبع
- کتاب آزمون های روانشناختی از دکتر علی فتحی آشتیان
گردآورنده:محمد صامتی