آمفتامین و متامفتامین مواد بسیار اعتیاد آوری هستند که در طبقه بندی انواع مواد، در طبقه مواد محرک قرار دارند. اغلب مصرف کنندگان در ابتدا از آثار مخرب آن‌ها آگاه نبوده و تنها به دلیل اثرات خوشایند و مفیدی که از آن‌ها انتظار دارند به مصرف این مواد روی می‌آورند. برای مثال چاقی و عدم تمرکز مواردی هستند که افراد به طور ناآگاهانه برای درمان آن‌ها از آمفتامین و متامفتامین استفاده می‌کنند. به علاوه شاهدِ مصرف این مواد توسط برخی دانشجویان و افرادی که در تلاش‌اند که در رقابت‌های علمی رتبه بیاورند نیز هستیم. به دلیل آثار بسیار گران باری که مصرف این مواد به بار می‌آورد، افزایش آگاهی این مورد توسط افراد و خانواده‌ها اهمیت بسیاری دارد.
برای دریافت مشاوره و اخذ نوبت در زمینه آمفتامین و متامفتامین ها می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی شمس از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 03136619769 و 03136645150 تماس بگیرید.
آمفتامین و متامفتامین
آمفتامین و متامفتامین با پایه شیمیایی یکسان، اما فرایند اثر متفاوت، تأثیرات مختلفی بر بدن می‌گذارند. این مواد که در دسته مواد محرک جای می‌گیرند، به صورت دارویی برای درمان اختلالاتی چون بیش فعالی تجویز می‌شود. از جمله این داروها می‌توان به ریتالین اشاره کرد. مصرف داروهای محرک زمانی که اختلال بیش فعالی- نقص توجه وجود دارد و با تجویز پزشک صورت بگیرد، خطری ندارد و در درمان اختلال بسیار مؤثر است. اما افراد سالمی که سرخود این دارو را مصرف می‌کنند، به‌شدت دچار وابستگی و اعتیاد نسبت به این دارو می‌شوند. متافتامین در بازار با نام شیشه یا کریستال به دست مصرف کننده می‌رسد. این ماده هیچ گونه مصرف پزشکی ندارد و بسیار اعتیادآور است.
در واقع آمفتامین و متامفتامین با این که در یک دسته طبقه‌بندی می‌شوند و اثرات مشابهی دارند، با یکدیگر تفاوت‌هایی هم دارند برای مثال متامفتامین تأثیرات بلندمدت بیشتری بر فرد می‌گذارد، سموم بیشتری دارد و تأثیرات گسترده تری بر سیستم عصبی مرکزی فرد می‌گذارد.
مکانیزم اثر
به طور کلی این مواد با افزایش ترشح نوراپی نفرین و دوپامین در مغز، باعث ایجاد احساس سرخوشی و لذت می‌شوند. چرا که نوراپی نفرین و دوپامین در مغز وظیفه ایجاد لذت و پاداش را بر عهده دارند. لذت همراه با مصرف، تمایل فرد را به ماده بیشتر می‌کند. اما بعد از مدتی تحمل بدن بالا رفته و فرد برای رسیدن به اثرات خوشایند اولیه مجبور به بالا بردن دوز مصرف می‌شود و این به معنای شروع اعتیاد است.
علائم مصرف آمفتامین و متامفتامین
علائم مصرف در هر دو ماده آمفتامین و متامفتامین شبیه به هم هستند با این تفاوت که در متامفتامین علائم شدیدتر است. مهم ترین علائم مصرف آمفتامین و متامفتامین عبارتند از:
- احساس سرخوشی
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
- سردرد، سرگیجه و دید تار
- لرزش بدن
- تعریق بیش از حد
- کاهش اشتها به غذا و بی خوابی
- افزایش سوخت و ساز بدن و در نتیحه بالا رفتن دمای بدن
- افزایش انگیزه برای فعالیت های مختلف و انجام کارهای دیگر
- احساس افزایش انرژی فزاینده
- بروز تغییراتی در تمرکز و بیش فعالی
عوارض مصرف آمفتامین و متامفتامین نیز مثل علائم آن به علت شباهت شیمیایی بسیار بالا مشابه بوده و تنها در شدت آن ها تفاوت وجود دارد. مصرف آمفتامین در صورتی که به میزان دقیق تجویز شده توسط پزشک باشد خطری ندارد. اما در صورت مصرف بالا و خارج از تجویز پزشک منجر به عوارض بسیار حاد خواهد شد. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست
- بیماری های پوستی
- سایش و پوسیدگی دندان‌ها
- خطر ابتلا به علائم سایکوز و دچار شدن به بیماری های روان پریشی
- احتمال بالای آسیب دائمی به مغز
- مرگ در صورت اوردوز
این سؤال برای بسیاری از افراد پیش می‌آید که چرا این مواد سوءمصرف می‌شوند. در مورد آمفتامین چنین به نظر می‌رسد که چون به عنوان دارویی جهت درمان تجویز می‌شود، اغلب افراد گمان می کنند مصرف آن ایرادی ندارد. برای مثال خیلی از افراد برای اینکه توجه خود را بهبود ببخشند به مصرف داروهایی نظیر ریتالین روی می‌آورند. در حالی که این دارو برای افراد سالم تأثیرات معکوسی خواهد داشت و عوارض جانبی بسیار زیادی ایجاد می‌کند.
اما در مورد متامفتامین یا شیشه تقریباً علل گرایش متفاوت است. به دلیل اثرات شادی‌آور و لذت بخشی که مصرف این مواد ایجاد می‌کند، معمولاً افراد برای فرار از مشکلات روحی، مشکلات خانوادگی و بهبود علائم افسردگی از آن استفاده می‌کنند. اگر دچار مشکلات روحی زیادی هستید یا حس می‌کنید به شادی بیشتری در زندگی خود نیاز دارید، روش‌های سالم‌تری را برای این کار امتحان کنید. مراجعه به روانشناس کمک شایانی در این زمینه به شما خواهد کرد.
ترک و درمان
آمفتامین و متامفتامین به میزان بسیار زیادی اعتیاد آور هستند. علائم ترک این مواد بیشتر به صورت علائم روانی ظهور می‌کنند تا دردهای جسمی. کنار گذاشتن ناگهانی آن‌ها ممکن است منجر به ایجاد حالاتی نظیر بی‌قراری و دچار شدن به اضطراب‌های شدید در شما شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که ترک حتماً زیر نظر متخصص صورت بگیرد. چرا که این علائم می‌توانند آن‌قدر آزاردهنده باشند که در برابر آن‌ها احساس ناتوانی کرده و دوباره به مصرف روی بیاورید. برای ترک داروهای آمفتامین در مصارف دارویی معمولاً پزشک برنامه‌ای برای کاهش تدریجی مصرف به بیمار ارائه می‌کند تا علائم ترک را کم کرده و احتمال بازگشت را بسیار کاهش دهد.
مشکلات و عوارض ناشی از مصرفِ بالا، حاد و در مواردی دائمی هستند. به همین علت بهتر است برای ترک شیشه و داروهای مشابه هرچه سریع تر اقدام کنید تا علاوه بر ترک، عوارض روانی ناشی از مصرف نیز درمان شود.
